Akwarium Shreveport w Luizjanie rozpoczęło rok 2025 tajemniczym narodzinami. 3 stycznia w placówce wykluł się rekin z gatunku Cephaloscyllium ventriosum, mimo że dwie samice w zbiorniku nie miały kontaktu z samcem od ponad trzech lat. Zespół akwarium podejrzewa, że może to być przypadek opóźnionego zapłodnienia lub rzadkiego zjawiska rozrodczego, jakim jest partenogeneza.
Partenogeneza to strategia rozrodcza, w której komórki płciowe żeńskie rozwijają się bez zapłodnienia. Jest powszechna u roślin i niektórych bezkręgowców, takich jak mszyce, mrówki, osy i pszczoły. Jednak niektóre kręgowce, w tym rekiny, węże i niektóre ptaki, również mogą się tak rozmnażać, choć u rekinów jest to zazwyczaj ostatnia deska ratunku w przypadku braku partnerów.
Według akwarium, jajo rekina zostało po raz pierwszy zauważone osiem miesięcy temu. Rekin wykluł się kilka tygodni temu, a zespół obecnie bada, w jaki sposób doszło do jego poczęcia. Gdy tylko osiągnie odpowiedni rozmiar, zostanie przeprowadzona analiza DNA, która w ciągu kilku miesięcy powinna dać odpowiedź. Jeśli to nie partenogeneza, może chodzić o opóźnione zapłodnienie, czyli zdolność samicy do przechowywania plemników z poprzednich kontaktów i wykorzystania ich do zapłodnienia przyszłych jaj.
„To niezwykła sytuacja, która pokazuje odporność tego gatunku” – powiedział Greg Barrick, kurator zwierząt żywych w Shreveport Aquarium. „Jesteśmy bardzo podekscytowani i nie możemy się doczekać, aby potwierdzić, czy był to przypadek partenogenezy, czy opóźnionego zapłodnienia.”
W naturalnym środowisku rekiny Cephaloscyllium ventriosum żyją w przybrzeżnych wodach wschodniego Pacyfiku. Mają plamki na łuskach i mogą dorastać do metra długości. Są znane z umiejętności napełniania się wodą lub powietrzem, aby odstraszyć drapieżniki. Nowo narodzony rekin został nazwany Yoko, od chumaskiego słowa oznaczającego rekina (onyok).
Yoko rozwija się prawidłowo, ale młode rekiny urodzone w wyniku rzadkich mechanizmów rozrodczych mogą napotykać poważne problemy. Potomstwo powstałe z partenogenezy często umiera we wczesnym stadium rozwoju, chociaż naukowcy nie wiedzą jeszcze, dlaczego tak się dzieje. Podejrzewa się, że może to być efekt ujawnienia się letalnego genu recesywnego.
„Nawet jeśli Yoko nie przeżyje długo, jego narodziny pozostawią trwały ślad, przyczyniając się do badań nad rozmnażaniem rekinów i działaniami na rzecz ich ochrony” – napisało akwarium.
Obecnie Yoko znajduje się pod ścisłą obserwacją i nie jest jeszcze dostępny dla publiczności.
